Baza wiedzy

Rozporządzenie EUDR (EU Deforestation Regulation), czyli unijna regulacja mająca na celu walkę z globalnym wylesianiem, to temat, który od miesięcy budzi duże zainteresowanie wśród firm działających w obrocie międzynarodowym. Komisja Europejska 15 kwietnia 2025 roku opublikowała pakiet dokumentów mających ułatwić wdrożenie przepisów – a wśród nich znalazły się zaktualizowane wytyczne, nowa wersja FAQ oraz projekt zmian do załącznika I rozporządzenia.

Te aktualizacje są odpowiedzią na liczne pytania przedsiębiorców, którzy już dziś przygotowują się do nowych obowiązków. A warto, bo EUDR wchodzi w życie 30 grudnia 2025 r. dla średnich i dużych firm, a pół roku później – dla pozostałych.

Dlaczego te zmiany są ważne?

W uproszczeniu: nowe wytyczne i projekt nowelizacji mają ułatwić życie przedsiębiorcom. Komisja Europejska zapowiedziała uproszczenia dotyczące składania oświadczeń o należytej staranności (DDS) oraz doprecyzowanie katalogu towarów objętych przepisami.

Ale to nie tylko formalności. Dla wielu firm zmiany oznaczają konieczność rewizji już wdrożonych procedur, przeanalizowania łańcuchów dostaw i dostosowania systemów dokumentacji, by pozostać w zgodzie z regulacjami.

Co dokładnie się zmienia?

Poniżej przedstawiamy najważniejsze zmiany, które wynikają z nowelizacji oraz nowych wytycznych Komisji:

Doprecyzowanie, które towary podlegają pod EUDR
W projekcie nowelizacji załącznika I do rozporządzenia wprowadzono adnotację „ex” przy niektórych kodach CN. Oznacza to, że EUDR nie dotyczy wszystkich produktów w danym kodzie, a jedynie tych, które rzeczywiście zawierają lub zostały wyprodukowane z tzw. „odnośnych towarów” (m.in. kakao, kawa, soja, drewno, olej palmowy itd.). To istotna zmiana np. dla importerów produktów przetworzonych – konieczne będzie dokładne ustalenie składu i pochodzenia surowców.

Wyłączenia z obowiązków EUDR
Komisja zaproponowała konkretne kategorie produktów, które nie będą podlegały przepisom EUDR, m.in.:

• próbki produktów o znikomej wartości i ilości,

• produkty do testów, analiz i badań, które ulegają zniszczeniu,

• materiały marketingowe dołączane do produktów (np. instrukcje),

• odpady i produkty z drugiego obiegu,

• przesyłki korespondencyjne,

• opakowania, o ile nie są wprowadzane na rynek oddzielnie.

Dodatkowo wskazano, że produkty z materiałów takich jak bambus czy rattan, nie będą traktowane jako „drzewne” i tym samym nie będą podlegać EUDR.

Nowe podejście do oświadczeń DDS
Wytyczne przewidują uproszczenia w składaniu oświadczeń:

• duże firmy będą mogły ponownie wykorzystać wcześniej złożone oświadczenia przy reimportach towarów,

• możliwe będzie składanie zbiorczych oświadczeń rocznych zamiast dla każdej partii,

• w imieniu grupy przedsiębiorstw DDS będzie mógł złożyć upoważniony przedstawiciel.

Doprecyzowanie wymogów w zakresie opakowań
Wytyczne wyjaśniają, kiedy opakowania – np. palety – podlegają EUDR. Jeśli są sprzedawane jako samodzielny produkt (np. producent palet), podlegają regulacji. Ale jeśli służą wyłącznie do transportu objętego produktu – są wyłączone.

System krajowy i jego brak
Chociaż przepisy unijne mają już ustalony harmonogram wejścia w życie, wciąż brakuje krajowych regulacji wykonawczych. Polska nie wskazała jeszcze organu odpowiedzialnego za nadzór nad stosowaniem EUDR. Projekt odpowiedniej ustawy nie trafił jeszcze na oficjalną ścieżkę legislacyjną.

Co powinien zrobić przedsiębiorca?

Jeśli Twoja firma importuje lub eksportuje towary objęte EUDR (lub ich pochodne), już teraz powinieneś:

• zidentyfikować towary objęte regulacją w swoim asortymencie,

• sprawdzić, skąd pochodzą surowce – i czy można pozyskać potrzebne dane (np. geolokalizację),

• wdrożyć lub zaktualizować system należytej staranności,

• przeszkolić pracowników odpowiedzialnych za zakupy i logistykę/

Warto też monitorować dalsze zmiany. Komisja Europejska zapowiedziała publikację aktu wykonawczego dotyczącego tzw. systemu analizy porównawczej – planowany termin jego przyjęcia to 30 czerwca 2025 r. Może on w istotny sposób wpłynąć na obowiązki firm w zależności od kraju pochodzenia towaru.